چالش تخریب آثار تاریخی و جلوگیری از آن

دیدن دوباره لودرها در بافت تاریخی یزد شاید یکی از بدترین تصاویر ممکن برای فعالین گردشگری و دوستداران تاریخ این سرزمین است. شاید اصلی ترین سوال این باشد که چگونه این افراد حتی با مجوز اقدام به تخریب هویت یک سرزمین مینمایند بدون اینکه عقوبتی در انتظار آن ها باشد ؟!

چالش تخریب آثار تاریخی و جلوگیری از آن

قبل از بررسی قوانین ایران در این زمینه باید دانست در دنیای کنونی کمتر سازمان و نهاد بین المللی و یا حتی کشوری است که پی به ارزش معنوی آثار تاریخی بشر نبرده باشد و عزم جدی خود را در برخورد با معترضین به این آثار نشان نداده باشد.
برای یک نمونه خالی از لطف نیست بدانید دادگاه بین المللی کیفری واقع در شهر لاهه هلند، سابقا با صدور حکمی، «احمد الفقی المهدی» را که از اعضای گروههای پیکارجو بوده است، بابت ویران ساختن اماکن تاریخی شهر باستانی ‘تیمبوکتو’ در کشور آفریقایی مالی، گناهکار و جنایتکار جنگی معرفی کرد .
رائول پانگالانگان قاضی آن دادگاه، هدف حمله قرار دادن و تخریب اموال فرهنگی در تیمبوکتو را یک فعالیت جنگی با انگیزه «شکستن روح مردم» تعریف و بر اساس آن وی را جنایتکار جنگی معرفی نمود!

در قوانین ایران مطابق ماده 558 قانون مجازات اسلامی تنها تعرض به آثار تاریخی که در فهرست آثار ملی ثبت شده باشند را جرم انگاری و برای آن مجازات تعیین نموده است همین امر باعث شده تا برخی افراد با سو استفاده از این خلا قانونی نسبت به آثاری که ثبت ملی نشده اند اقدام به تخریب و یا دست به تعرض نسبت به این آثار بزنند.

بطور قطع راهکار قاطع این امر اصلاح قانون در این زمینه است ولی تا وقوع آن ، بنظر سریعترین کمک تلاش فعالین میراث فرهنگی در به ثبت رساندن آثار ارزشمند و تاریخی در فهرست آثار ملی است. از طرفی سازمان های مردم نهاد نیز می‌توانند با مجوز قانون آیین دادرسی کیفری جدید نسبت به تخریب این آثار اعلام جرم نموده و منتظر اقدام گاها مبتنی بر کاهلی مراجع مربوط خصوصا ادارات میراث فرهنگی و گردشگری نباشند.