تعریف تاسیسات گردشگری و انواع آن

تاسیسات گردشگری کدامند؟

آیا تمامی کسب و کارهای گردشگری ،شامل تاسیسات گردشگری میشوند؟

با پیشرفت صنعت گردشگری نه تنها انواع گردشگری و تعداد گردشگران در حال افزایش هستند بلکه کسب و کارهایی که در حال فعالیت در این صنعت و ارائه خدمات به گردشگران و حتی به یکدیگر هستند نیز در حال گسترش هستند.

سوال اصلی در این زمینه این است که آیا هر کسب وکاری یک تاسیسات گردشگری محسوب میشود و وزارت میراث فرهنگی بر آنها تولیت دارد یا آنکه کسب و کارهای مرتبط در گردشگری باید به یکی از اشکال مصرح در آیین نامه – ایجاد ، اصلاح ، تکمیل ، درجه بندی و نرخ گذاری تاسیسات گردشگری- مصوب ۱۳۹۴ هیات وزیران درآیند. برای رسیدن به این پاسخ باید تاسیسات را تعریف نمود.

تعریف تاسیسات گردشگری

به تاسیساتی گفته می شود که در جهت خدمات رسانی به گردشگران داخلی و خارجی با خدماتی از جمله اقامتی، پذیرایی، تفریحی، ورزشی، در مکانهای مختلف ا ساخته می شود که بسته به نوع تاسیسات از لحاظ متراژ زمین، حجم سرمایه گذاری و استانداردهای موجود متنوع و متفاوت می باشند و مجوز آنها توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری صادر می شود. تاسیسات گردشگری  واحدهایی هستند که پس از اخذ مجوزهای لازم از سازمان و با رعایت قوانین و مقررات مربوط فعالیت می نمایند.

تا اینجای کار تاسیسات گدرشگری شامل تمامی تاسیساتی میشوند که در این صنعت فارغ از نوع خدمات و ماهیت هستند. ولی مشکل آنجاست که در بند ج ماده یک آیین نامه مذکور هیات دولت بلافصله بعد از تعریف تاسیسات ۱۶ مورد تاسیسات را قید و تاسیسات را آنانی میداند که مطابق این ۱۶ مورد تشکیل شده باشند. جدای از آن در این ماده و دیگر مواد آیین نامه تمثیلی بودن این موارد برداشت نمیشود و بنظر تصویب کنندگان تاسیسات را حصری نموده و فقط تاسیساتی را قانونی میدانند که در یکی از این قالب  درآیند.

این موضوع (حصری بودن) با شکل گیری کسب و کارهای جدید باعث مشکلات فراوانی شده است. از طرفی کسب و کارهایی مانند پلت فرم ها ، موسسات آموزش گردشگری و … خارج از این قالب ها هستند و مشخص نیست باید مجوز فعالیت خود را از کجا اخذ کنند؟ و از طرف دیگر این کسب و کارها خارج از نظارت وزارت میراث فرهنگی و گردشگری خواهند بود کنترل و نظارت بر آنان ممکن است بر عهده مراجع غیر تخصصی ( غیر از وزارت خانه میراث فرهنگی و گردشگری) قرار گیرند که آثار سو خود را به همراه خواهد داشت.

نحوه دریافت مجوز تاسیسات گردشگری طبق آیین نامه سال 1394

متقاضی ایجاد، اصلاح و یا تکمیل تأسیسات گردشگری مکلف است پس از کسب موافقت اولیه سازمان مدارک مورد نیاز را جهت بررسی و تطبیق با ضوابط مربوط به سازمان ارایه کند. لازم به ذکر است که مراجع استعلام شونده موظفند ظرف یک ماه به استعلام های سازمان پاسخ دهند. عدم ارایه پاسخ در مهلت یاد شده در حکم موافقت تلقی می گردد. تشخیص ایجاد و صدور مجوز انواع تأسیسات گردشگری و همچنین اصلاح، تکمیل، تجهیز و بهره برداری این تأسیسات منحصراً از وظایف و اختیارات سازمان می باشد.

شهرداری ها و سایر مراجع صادرکننده پروانه ساختمان تأسیسات گردشگری موظفند ضمن رعایت ضوابط مربوط به خود، مقررات اعلام شده توسط سازمان را نیز رعایت نمایند. مراجع صادرکننده پروانه ساختمان، مجاز به صدور پروانه احداث ساختمان تأسیسات گردشگری قبل از اعلام موافقت سازمان نمی باشند. دارنده مجوز ایجاد، اصلاح و یا تکمیل تأسیسات گردشگری مکلف است طرح مربوط را براساس برنامه زمانبندی شده مورد تأیید سازمان به پایان برساند و به طور مرتب پیشرفت کار را به سازمان اطلاع دهد.

مقررات مرتبط با صدور پروانه تاسیسات گردشگری

• دارنده مجوز احداث تأسیسات گردشگری موظف است پس از اتمام عملیات ساختمانی و تجهیز واحد مربوط، مراتب را جهت دریافت پروانه بهره برداری موقت به اطلاع سازمان برساند. سازمان باید نسبت به صدور پروانه موقت صرفاً برای یک دوره شش ماهه اقدام نماید. در این مدت دارنده مجوز باید نسبت به اخذ گواهینامه استاندارد کیفیت خدمات گردشگری اقدام و سازمان برای واحدهایی که موفق به اخذ گواهینامه مذکور شده اند، پروانه بهره برداری صادر نماید.
• مدت اعتبار پروانه بهره برداری تأسیسات گردشگری از تاریخ صدور، سه سال تمام بوده و تمدید آن از طریق سازمان منوط به بررسی اعتبار مجدد گواهینامه استاندارد کیفیت خدمات گردشگری است.
• پروانه بهره برداری صادر شده برای هر واحد تأسیسات گردشگری شامل کلیه فعالیت های آن واحد می باشد. در صورت واگذاری هر یک از فعالیت ها به اشخاص غیر، مسئولیت حسن اداره آنها صرفاً با دارنده مجوز می باشد.

شرایط عمومی متقاضیان پروانه تاسیسات گردشگری

• دارابودن گواهی صلاحیت های حرفه ای لازم به تأیید مراجع ذی ربط
• داشتن پروانه اشتغال به کار از مرجع ذی صلاح برای اتباع خارجی
• داشتن کارت پایان خدمت وظیفه یا معافیت دایم برای اتباع ذکور ایرانی

برخی از أنواع  تاسیسات گردشگری

هتل ها

هتل ها عموما در شهرهای بزرگ تاسیس می شوند و دارای اتاق های متعددی برای اجاره و یا پذیرش مسافران و فضاهایی برای جشن ها ، مییهمانی ها ، کنفرانس ها ، سمینارها ، رستوران ، تریا ، استخر ، فروشگاهها ، و نمایندگی فروش بلیت و غیره می باشند . در هتل ها سعی می شود کلیه وسایل راحتی مورد نیاز مسافران مهیا گردد.

هتل آپارتمان

یک واحد شامل یک پذیرایی با دو سه اتاق خواب که هر کدام دارای ۲ تخت می باشد . هر آپارتمان یک حمام مشترک و یک آششپزخانه کوچک با یخچال ، دارد . در قسمت پذیرایی به تعداد کافی صندلی و یا مبل راحتی قرار می دهند . این هتل ها معمولا در مکانهای آرام قرار گرفته اند.

متل ها

متل ها در خرج از شهر و معمولا دور از شهر قرار دارند ، و بیشتر مورد استفاده مسافرینی هستند که با وسیله شخصی مسافرت می کنند ، و هزینه اقامت در نظر گرفته شده ، فقط برای اتاق می باشد . متل ها علاوه بر وسایل موجود یک هتل ، در کنار خود ، دارای پمپ بنزین ، فضای سبز و مناسب ، رستوران ، ساندویج فروشی ، سوپر مارکت و وسایل تفریحی بصورت محدود نیز هستند . ساختمان متل ها بیشتر یک طبقه و ویلایی است ، در اتاقها ، حمام و آشپزخانه وجود دارد ، در برخی از متل ها مسافران از آشپزخانه مشترک و عمومی استفاده می کنند .

اقامت های محلی یا بومگردی

در هر منطقه بومیانی زندگی می کنند که بخشی از خانه ی خود را در اختیار گردشگران می گذارند ساکنان خانه در اغلب  موارد هیچ تغییری در جهت انطباق آن با استفاده ی گردشگران ایجاد نکرده‌اند و به دلیل مهمان نوازی و کسب درآمد خانه ی خود را در اختیار گردشگران قرار می دهند.

تعداد اتاق‌ها، امکانات، قدمت، متراژ و نوع ساخت این خانه‌ها منطبق با بضاعت مالی و فرهنگی‌ صاحبانشان بوده و گردشگران که معمولا تعدادشان بیش از ظرفیت معمول آن خانه‌هاست با فرهنگ‌های احتمالا متفاوتی که دارند یکی دو شب را به عنوان سر پناه و در جهت تحقق بخشی از اهداف سفر در آن سکونت می‌کنند .

خانه های محلی دارای اتاق های تو در تو هستند که کف آنها با فرش یا موکت پوشیده شده است . از بخاری هیزمی یا نفتی و یا چراغ والور برای گرمایش استفاده می کنند . دارای یک آشپزخانه  ، سرویس بهداشتی وحمام  به صورت محدود هستند . خانه های محلی در صورت تجهیز به انواع وسایل سنتی آراسته می شوند